Перепрофилирование болгон сот имараты дагы деле сот стандарттарына толук жооп бербейт

Биздин байкоочу 2021-жылдын 5-апрелинде Бишкек шаарынын Биринчи Май райондук сотуна барды.

Бишкек шаарынын Биринчи май райондук сотунун имараты ведомстволук бала бакчадан соттун имаратына кайрадан жасалгаланды. Азыркы учурда судя Сыдыков М. Р. ушул имаратты ондоодогу коррупция боюнча кылмыш ишин коруп чыгууда. Биз бул иш жонундо жазганбыз. Тагыраак айтканда соттордун имараттарын стандарттарга жакындатууга аракет жасашкан. Бирок ...

Биринчи кабаттын фойесинин кире беришинде мурда соттордун графиктери кезек-кезеги менен коюлган монитор орнотулган, бирок бүгүн ал иштеген жок. Байкоочу бардык 18 сот залын кыдырып чыкты, анын 13ү биринчи кабатта, 5 экинчи кабатта жайгашкан. Учурдагы расписаниени төрт судья гана жайгаштырган: З.Бейшеева, Д.Т.Орозова, А.М.Сатарова, А.Т.Уметова, калгандарынын эскирген графиги болгон же такыр жок.

Экинчи кабаттын калган бөлүгүндө соттордун кеңселери жайгашкан, кирүүнү көзөмөлдөө тутуму бар жана кирүү соттун кызматкерлери аркылуу гана мүмкүн. Бул демилге, объективдуулукту сактоо жана сот төрагаларын тараптар жана келгендер менен азыраак байланышта болуусун камсыздоо максатында ишке ашырылган. Бирок бул демилге ишке ашкан жок, анткени жараандар сот торагаларын кабылына сот актылары жана башка документтер тууралуу кайрылышат. Байкоочу кирип келип, коридордо бир нече сүрөт тарткан, бирок андан кийин соттун аппаратынын кызматкерлеринин бири келип, "Сен кимсиң?", "Эмне үчүн сүрөт тартып жатасың?" деп сурай баштады, байкоочу өзүн тааныштырып, сапардын максатын түшүндүргөнүнө карабастан, ал экинчи кабаттан чыгып кетүүнү сурана баштады. Бул учурда соттун төрагасы чыгып, байкоочу өзүн тааныштырды. Төрага байкоочунун бардык суроолоруна жооп берип, сот имараты боюнча кыскача экскурс жасады. Анын айтымында, учурда Бишкек шаарынын Биринчи Май райондук сотунда 29 судья иштеп жатат:

1. Айдаралиева Венера Калмуратовна
2. Акылбекова Джамиля Дилдебековна
3. Бейшеева Зарема Асаналиевна
4. Бекенов Туратбек Орозбаевич
5. Бекишова Махабат Тыныбековна
6. Бердимуратов Чынгызбек Муртазакулович
7. Болотбаев Мелис Жаныбекович
8. Боромбаев Абдуразак Эсентаевич
9. Дыйканбаева Гульзат Ыдырысовна
10. Есенкулова Салтанат Арстанбековна
11. Жаныбек кызы Венера
12. Жумагулова Жылдыз Таалайбековна
13. Ибраимов Нурдин Жолдошмаметович 
14. Исаева Кундус Кедейкановна
15. Каипов Эмилбек Осконбаевич
16. Калыбаев Алмаз Жээнкулович
17. Медеров Азирет Баратович
18. Орозова Дамира Токтоналиевна
19. Сайдылдаева Жылдыз Бейшеналиевна
20. Сатарбек уулу Мирбек (Чүй облусунун Кемин райондук сотуна жөнөтүлгөн)
21. Сатарова Айнура Мелисовна
22. Сатимкулов Убайдулла Акилбекович
23. Сыдыков Марат Райымбекович
24. Термечиков Мирлан Арстанбекович
25. Турсунбеков Таалайбек Турсунбекович
26. Уметалиева Чолпонай Маматовна
27. Уметова Айгуль Таштанбековна
28. Эсенбаев Адылбек Маматибраимович
29. Эсенгулова Асель Токтакуновна

Анын ичинен: кылмыш иштери боюнча 12 судья жана жарандык укук боюнча 17 судья, үч тергөө судьясы.

Сотто судьялар үчүн иш бөлмөлөрдүн жетишсиздиги байкалат. Айрым кеңселерде бирден эки судья олтурат, бул судья кеңешүү бөлмөсүнөн чыкканда кыйынчылыктарды жаратат. 6 судья жашыруун иштерди көрө алышат, ошондуктан алар милдеттүү түрдө өзүнчө иш бөлмөсү менен камсыз болушат.

Соттун төрагасы А.Ж.Калыбаев соттук отурумдар коомчулук үчүн ачык болушу керек деп эсептейт жана ал ар дайым Бишкек шаарынын Биринчи май райондук сотунун судьяларын ачыктык принцибин сактоого чакырарын айтты.

Андан ары, байкоочу судья Г.Дыйканбаеванын эки отурумун көзөмөлдөп турду.

Биринчи сот отуруму саат 11: 00дө башталды, иш  А.А.га карата Кыргыз Республикасынын Кылмыш-жаза кодексинин 167-беренеси боюнча, Бирок жыйынга прокурор гана катышкан. Айыпталуучуга карата эки жолу мажбурлап киргизүү жөнүндө буйрук чыккан, ошондуктан судья сот аткаруучудан айыпталуучунун келбей калышынын себептерин сурады. Ал айыпталуучунун артынан бара турган унаа жок деп түшүндүрдү. Прокурор полиция кызматкерлеринен айырмаланып, сот аткаруучулары мажбурлап айдаганды жакшы көтөрө албай жатышат деп нааразы болду. Андан кийин, жеринде сот кайрадан А.А.га карата күч колдонуп камакка алуу чечимин чыгарып, сот отурумун башка күнгө жылдырды.

Андан кийин, графикке ылайык, Арт. 1-бөлүгү боюнча кылмыш ишин кароо. Кыргыз Республикасынын Кылмыш-жаза кодексинин 266-б. Сот отурумуна айыпталуучулардын бирөө жана анын адвокаты гана катышты. Жабыркаган тарап келген жок, катчы ооруга байланыштуу башка күнгө жылдырууну суранышканын билдирди. Натыйжада судья ишти кароону башка күнгө жылдырды (орус тилинде статья бул жерде).